Gmina Szaflary leży w samym sercu Podhala, w bezpośrednim sąsiedztwie Nowego Targu, stolicy Podhala. Położona jest w rozległej kotlinie Nowotarskiej, nad brzegiem potoku Biały Dunajec w pobliżu Pogórza Gubałowskiego.
Gmina Szaflary składa się z siedmiu sołectw: Bańska Niżna, Bańska Wyżna, Bór, Maruszyna, Skrzypne, Szaflary i Zaskale.

Jej obszar jest urozmaicony, nie tylko pod względem przyrodniczym, ale także pod względem wysokości. W rejonie tzw. Małego Rogoźnika (Skrzypne) do Wielkiego Rogoźnika jest wysokość około 605 m n.p.m., a w okolicy Bańskiego Wierchu ? aż 927 m n.p.m. To te różnice wysokości na stosunkowo niedużym obszarze sprawiają, że można zaobserwować na terenie tej tylko gminy, wielorakie warunki przyrodnicze i atmosferyczne.

Od południa gminę Szaflary otaczają Tatry, od północy  Gorce z Turbaczem, wyjątkowymi szlakami i ciekawą historią. Na wschód jest Pieniński Pas Skałkowy, Pieniny Spiskie, a dalej Pieniny z Trzema Koronami i malowniczym przełomem Dunajca. Z kolei na zachodzie są unikatowe na skalę przyrodniczo torfowiska nowotarsko - orawskie, w dali góruje Babia Góra.
Tak znakomite położenie sprawia, że z szaflarzańskiej gminy jest blisko nie tylko w Tatry, ale i inne pasma górskie, graniczące z Podhalem Spiszem i Orawą.

HISTORIA

Nazwa miejscowości wskazuje na jej etymologiczne brzmienie niemieckie. Wywodzi się przypuszczalnie od słów: Schafler- bednarz, Schafflare- owczarze lub zniekształcenia słowa Schaffner- włodarz, zarządca. To ostatnie wiązałoby się z istnieniem zamku i siedziby przedstawiciela władzy królewskiej na tym terenie. Bardziej prawdopodobne jest jednak jej pochodzenie od jednego z dwu pozostałych. Trudno wszakże powiedzieć z całą pewnością, od którego.
Wzmianki o Szaflarach pochodzą z XIII wieku. To wtedy miał powstać obrony gród. To także wówczas ok. 1234 roku Teodor Gryfita dostał pozwolenie na sprowadzanie kolonistów niemieckich od Henryka Brodatego. Pierwsza wzmianka źródłowa o wsi pochodzi z 1328 roku. Niestety nie zachował się akt lokacyjny osady, a jedynie tzw. przywilej Piotra ze Słupi, kasztelana zamku Dunajeckiego (Szaflarskiego) z 1338 roku.
Do 1335 r. sołectwo szaflarskie ze wsią należało do zakonu Cystersów. Potem kolejno zmieniali się właściciele Szaflar. Na przykład w latach dziewięćdziesiątych XV wieku sołectwo było w rękach Miklasza, rajcy miasta Kleparza, a potem w użytkowaniu plebejskiej rodziny Szaflarskich.

ATRAKCJE

Krzyż żelazny na wzgórzu Ranisberg - został postawiony przez mieszkańców w 1910 roku. Upamiętnienia on 500-lecie bitwy pod Grunwaldem. To dzieło dwóch twórców ludowych, z zawodu kowali: Macieja Łukaszczyka spod Lubelek oraz Bartłomieja Jarząbka spod Buka w Bańskiej Dolnej.

Zamek, tzw. Koci Zamek - leży po lewej stronie Białego Dunajca, jadąc w kierunku Nowego Targu. Jest to grodzisko średniowieczne, ruiny jego pochodzą najpewniej z XIII/XIV w. Zamek początkowo wraz z całą wsią należał do opactwa cystersów. Jednak już w 1380 roku za panowania Ludwika Węgierskiego razem z wsią został włączony do dóbr królewskich.
Sam zamek był niewielki o konstrukcji drewniano - murowanej, posadowiony na płaskim szczycie skały o wymiarze 20 na 30 metrów, która od północy i wschodu kończy się urwiskiem.

Teren Zespołu Podworskiego istnieje z zachowanymi reliktami: murem kamiennym, bramką, budynkiem kuchni dworskiej i fundamentami. Dwór znajdował się na terenie Skałki (tam, gdzie był zameczek). Został on zbudowany z końcem lat dziewięćdziesiątych XIX w. Wokół niego był postawiony mur z nieobrobionego kamienia, zachowany fragmentarycznie do czasów współczesnych. To tu w 1923 roku wybuchł pożar. Drewniany dwór spłonął doszczętnie, pomimo, że miejscowa ludność ratowała go z ogromnym poświęceniem i ofiarnością. W zabudowaniach podworskich mieścił się przez pewien czas pensjonat, a po wojnie przez trzy lata Podhalański Uniwersytet Ludowy.

Chałupa Anny Doruli pochodzi z 1843 roku. Stoi przy skrzyżowaniu ulic Augustyna Suskiego z Szkolną. Jest w niej unikatowy obraz, namalowany farbą olejną wprost na płazach budynku pt. Zaśnięcie Matki Boskiej w otoczeniu 11 Apostołów, wśród których nie ma Judasza?. Ani data powstania dzieła, ani autor nie są niestety znane. Obraz jest wyjątkowy, zajmuje całą ścianę białej izby i jest niepowtarzalnym w dziedzinie sztuki sakralnej. Co ciekawe każdy z apostołów jest podpisany z imienia.

Termy Szaflary oraz Gorący Potok.

Urząd Gminy
Szaflary

ul. Zakopiańska 18
34-424 Szaflary

tel.: 182754703, 182755551
fax: 182754977

e-mail: sekretariat@szaflary.pl
www.szaflary.pl