Nowe Brzesko (do 1954 gmina Gruszów) - gmina miejsko-wiejska w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim. W latach 1975?1998 gmina położona była w województwie krakowskim.

Siedziba gminy to Nowe Brzesko.

Historia
Pierwsze wzmianki o Nowym Brzesku pochodzą z XIII w. Początkowo wieś była własnością biskupów krakowskich. W 1223 r. opat brzeski Florian nadał ją klasztorowi norbertanów w Hebdowie. W 1279 r. Gotfryd de Glesin uzyskał przywilej założenia miasta na prawie magdeburskim.

Historia Nowego Brzeska ściśle łączy się z historią klasztoru w Hebdowie. Za czasów Jana Długosza Nowe Brzesko miało 40 łanów miejskich, z których opłacało czynsz klasztorowi. Znajdowały się w nim dwa młyny na Wiśle, jeden należący do klasztoru, drugi do wójta miasteczka. W 1449 r. król Kazimierz Jagiellończyk potwierdził przywilej lokacyjny Nowego Brzeska. Przywileje zostały później potwierdzone jeszcze dwa razy: 17 kwietnia 1674 r. przez króla Jana Sobieskiego oraz 4 października 1767 r. przez Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Nowe Brzesko znalazło się w Nowej Galicji (zabór austriacki), w 1809 r. w granicach Księstwa Warszawskiego, a od roku 1815 w Królestwie Kongresowym (zabór rosyjski). Gdy zgromadzenie zakonne norbertanów w Hebdowie zostało rozwiązane w 1818 r., miasto przeszło na własność rządu. W 1827 r. w Nowym Brzesku było 151 domów i 904 mieszkańców. 1 stycznia 1870 r. Nowe Brzesko utraciło prawa miejskie.

Urząd Gminy i Miasta Nowe Brzesko
ul. Krakowska 44
32-120 Nowe Brzesko
tel (012) 385-20-94
fax (12) 3850355
e-mail: sekretariat@nowe-brzesko.pl
www.nowe-brzesko.pl